Η κακοποίηση των παιδιών τα οδηγεί σε ακραίες και λανθασμένες συμπεριφορές και εμποδίζει την ομαλή ανάπτυξή τους, διαιωνίζοντας ένα κομμάτι εγκληματικότητας και βίαςΠριν δυο περίπου δεκαετίες το ξυλοκόπημα των παιδιών «για να μάθουν» ή «να συμμορφωθούν» ήταν συνηθισμένο φαινόμενο στις ελληνικές οικογένειες. Τότε όμως οι γονείς δε γνώριζαν τις ψυχολογικές, συμπεριφορικές ή συναισθηματικές επιπτώσεις που είχε αυτό το «μάθημα» στα παιδία τους.
Ακόμη και σήμερα αρκετοί γονείς εφαρμόζουν ένα παλιό μοντέλο «εκμάθησης», που όμως διαλύει την αυτοεκτίμηση του παιδιού, το φέρνει σε κατάσταση αυτοεπίπληξης και φυσικά του προκαλεί πολύ μεγάλο άγχος με συνέπεια το παιδί να μην εξελίσσεται ομαλά.
Τα σημερινά ποσοστά σύμφωνα με τις πρόσφατες έρευνες δείχνουν πως 3 στα 10 παιδιά κακοποιούνται από τους γονείς τους, όμως, όπως τονίζουν οι ειδικοί, οι έρευνες αυτές δεν είναι πολύ αξιόπιστες αφού ο έλληνας δεν απαντά με ειλικρίνεια σε τέτοια ερωτήματα και παράλληλα όμως δεν υπάρχουν και οι κατάλληλες δομές που θα μπορούσαν να ερευνούνε το σχολικό πληθυσμό και άλλες παραμέτρους.
Στο ερώτημα για πιο λόγο μπορεί ένας γονιός να ξυλοκοπά το παιδί του, οι ειδικοί απαντούν πως οι αιτίες μπορεί να είναι τόσο ψυχιατρικές όσο όμως και γενικότερες. Οι ψυχιατρικές μπορεί να είναι για παράδειγμα ο παρανοϊκός ιδεασμός, δηλαδή να νομίζει κάποιος ότι τον κυνηγάνε και ότι θέλουν να του κάνουν κακό ή μια διαταραχή στον έλεγχο των παρορμήσεων του, να μην μπορεί δηλαδή να συγκρατήσει το θυμό του ή ακόμη και η χρήση ουσιών.
Πέρα όμως από τις ψυχικές παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν μια τέτοια συμπεριφορά από τους γονείς, για το γενικότερο πληθυσμό η κύρια αιτία είναι μία. Η πρώιμη έκθεση του γονέα σε βία αναπαράγει τη βία στο ίδιο του το παιδί. Υπάρχουν όμως και πολλά άλλα που μπορούν αν προκαλέσουν κάτι τέτοιο. Η στέρηση των γονέων ή η έλλειψη των «τριών χρυσών κανόνων» για ένα παιδί, «τρυφερότητα, αγάπη, στοργή» μπορούν να προκαλέσουν αυτή τη συμπεριφορά στον ενήλικα που με τη σειρά του γίνεται γονιός. Ακόμη και μια αλλαγή σχολείου, σπιτιού ή και ένα διαζύγιο, προβλήματα στο σπίτι ή ανεργία σε συνδυασμό με ένα γενικότερο άσχημο κλίμα στην οικογένεια, μπορούν να προκαλέσουν το τραύμα που θα οδηγήσει αργότερα σε αυτή τη συμπεριφορά.
Πέρα όμως από τα αίτια που οδηγούν σε κάτι τέτοιο, αυτό που ενδιαφέρει κυρίως τους ειδικούς είναι οι επιπτώσεις που έχει η κακοποίηση τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική υγεία του παιδιού που τη δέχεται.
«Υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες επιπτώσεων και δύο τύπου τραύματα», τονίζει ο κ. Κωνσταντίνος Βαταμίδης, ψυχολόγος στο γενικό νοσοκομείο Ξάνθης. «Το τραύμα τύπου ένα είναι το τραύμα στο οποίο το παιδί εκτίθεται στη βία και στην κακοποίηση μια φορά, είναι βραχύχρονη η έκθεση και πολύ έντονη. Το τραύμα τύπου δυο είναι η συνεχής και συστηματική έκθεση σε βία για μακρά χρονικά διαστήματα, ο οποίος και βλάπτει περισσότερο το παιδί. Το ότι μερικά παιδιά βλάπτονται περισσότερο από κάποια άλλα έχει να κάνει με την ηλικία που εκτίθεται το παιδί σε βία, την προσωπικότητά του, την οικογενειακή και κοινωνική φροντίδα που δέχεται και το πόσο ευάλωτος είναι.»
Οι συναισθηματικές επιπτώσεις, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι αισθήματα τρόμου, φρίκης, ενοχές, ανησυχία, εκνευρισμός, επιθετικότητα κα. Σε δεύτερο επίπεδο υπάρχουν οι γνωσιακές επιπτώσεις, όπως εξασθένιση της συγκέντρωσης του παιδιού, σύγχυση και αποτροπιασμό για το σχολείο. Σαν βιολογικές επιπτώσεις, θεωρούνται οι εφιάλτες και τα προβλήματα στον ύπνο και πολλά ψυχοσωματικά φαινόμενα όπως πονοκέφαλος, πόνος στην κοιλιά κα. Τέλος υπάρχουν και οι συμπεριφορικές συνέπειες όπως το να χάνει το παιδί την επαφή με τους συνομηλίκους του και να δείχνει έλλειψη εμπιστοσύνης απέναντι σε όλους τους ανθρώπους και να εκφράζει εχθρότητα, ενώ μπορεί εύκολα να μπει και σε κατάσταση κατάθλιψης.
Ανάλογα με την ηλικία τους τα παιδιά αυτά χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες όπου και προκαλούνται διαφορετικές επιπτώσεις.
Ένα παιδί για παράδειγμα στην ηλικία των έξι ετών, δεν μπορεί να καταλάβει τη βία που δέχεται με αποτέλεσμα να κατηγορεί τον εαυτό του για αυτό που του συμβαίνει, με αποτέλεσμα βέβαια να εκφράζει συμπεριφορές πρώιμες σε σχέση με την ηλικία του και να μην εξελίσσεται ομαλά.
Οι προέφηβοι, στην ηλικία των 6 έως 13 ετών, εκφράζουν άλλα συμπτώματα όπως άγχος άλλα ταυτόχρονα και επαναστατικότητα, αντίδραση, σύγκρουση με τους συνομηλίκους, σκληρότητα στα ζώα και μη συμμόρφωση στους κανόνες της κοινωνίας.
Οι έφηβοι εκφράζουν χαμηλή αποδοτικότητα και εγκληματικότητα γύρω από την οποία έρχεται και η χρήση ουσιών.
Με άλλα λόγια το μοντέλο αυτό της βίας από τους γονείς με μορφή τιμωρίας, σημαίνει ότι η σχέση είναι κακή και το πιθανότερο είναι να οδηγήσει στη διαιώνιση της κατάστασης όπου τα παιδιά ως ενήλικοι θα κακοποιούν τα δικά τους παιδιά και πάει λέγοντας, δημιουργώντας πολλές φορές ανθρώπους βίαιους και με τάση για εγκληματικότητα.
Η στάση που θα πρέπει να έχει ένας γονέας σήμερα είναι να αγαπάει το παιδί του παρά την επιτυχία ή την αποτυχία του στο σχολείο ή γενικότερα σε άλλους τομείς της ζωής του και να εκφράζει αυτή την αγάπη. Θα μπορούσε να εφαρμόσει ένα πλαίσιο συνεπειών ώστε το παιδί να γνωρίζει ότι το άλφα οδηγεί στο βήτα, αντικαθιστώντας με αυτό τον τρόπο το ξύλο.
Η σχέση των γονιών με το παιδί πρέπει να χαρακτηρίζεται από εμπιστοσύνη, στοργή, τρυφερότητα και αγάπη και βέβαια από σεβασμό. Από τη στιγμή που κακοποιείς το παιδί δεν το σέβεσαι και άρα δε θα σε σεβαστεί και αυτό και δε θα σεβαστεί τον εαυτό του, αφού βασική συνέπεια της κακοποίησης είναι η απώλεια της αυτοεκτίμησης που οδηγεί και σε λάθος εξέλιξη το παιδί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου