Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2010

Αναθεώρηση του αναπτυξιακού μοντέλου

Την ανάγκη αναπροσανατολισμού του μοντέλου ανάπτυξης που εφαρμόσθηκε τα τελευταία χρόνια διαπίστωσε κατά τη διάρκεια των εργασιών του το 2ο αναπτυξιακό συνέδριο Ξάνθης, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δύο άξονες στους οποίους μέχρι σήμερα στηρίχθηκε, ήδη βρίσκονται σε ύφεση.

Χρειάζεται νέο όραμα ανάπτυξης
και άνθρωποι να το εφαρμόσουν
Σημαντικά είναι τα συμπεράσματα που εξήχθησαν από τις τριήμερες διεργασίες του αναπτυξιακού συνεδρίου και κυρίως αισιόδοξα ως προς τη στόχευση την οποία θέτουν. Το ζητούμενο ωστόσο είναι οι διαθέσιμοι πόροι για την υλοποίηση των πολιτικών που οριοθετήθηκαν και κυρίως η πολιτική βούληση προκειμένου οι στόχοι να γίνουν έργα.
Ας δούμε όμως ποιες είναι γενικές διαπιστώσεις από το 2ο αναπτυξιακό συνέδριο με βάση τις εισηγήσεις που κατατέθησαν καθ’ όλη τη διάρκειά του.
Ο γεωργικός χαρακτήρας του νομού παραμένει, μιας και το ποσοστό της γεωργίας στη διαμόρφωση του ΑΕΠ υπερβαίνει κάθε χρόνο το αντίστοιχο της χώρας. Θα πρέπει όμως να δρομολογηθούν όλες εκείνες οι πολιτικές για τη βελτίωση της παραγωγικότητας, τη μείωση του κόστους παραγωγής των αγροτικών προϊόντων, την ενίσχυση και ενθάρρυνση νέων καλλιεργειών (ενεργειακά φυτά, βιολογικές καλλιέργειες, αρωματικά φυτά).
Ο νομός έχει τη φυσική υποδομή να υποστηρίζει την κτηνοτροφία, δίνοντας ταυτόχρονα προσοχή στα παραγόμενα γεωργοκτηνοτροφικά προϊόντα, όσον αφορά στην υγειονομική πιστοποίηση ώστε η απόλυτη διαφάνεια και η ιχνηλασιμότητα του τελικού προϊόντος για τον καταναλωτή να συμβάλλουν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της κτηνοτροφίας.
Στο δευτερογενή τομέα είναι ορατή η συρρίκνωση της μεταποιητικής βάσης της περιοχής και κυρίως αυτή που ήταν συνδεδεμένη με τους ντόπιους φυσικούς πόρους και παραγωγές. Για το λόγο αυτό πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ώστε να υπάρξει αντιστροφή του κλίματος με μέτρα και πολιτικές που θα δημιουργούν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. Σύνδεση πρωτογενή τομέα – Μεταποίηση με τριτογενή τομέα –Υπηρεσίες. Να επιδιώκεται η καθετοποίηση ώστε να μένει στην περιοχή ολόκληρη η προστιθέμενη αξία.
Υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και συστημάτων παραγωγής, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων με διεθνή προσανατολισμό, διασύνδεση του Πολυτεχνείου με την παραγωγή, την έρευνα και τη δημιουργία καινοτόμων προϊόντων.
Αναπτυξιακός προσανατολισμός με κλαδική πολιτική και αναπτυξιακούς άξονες που να κινούνται μεταξύ του διαμετακομιστικού εμπορίου, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – της παραγωγής επώνυμων γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων και στη δευτερογενή παραγωγή.
Πράσινη ανάπτυξη, η οποία εκφράζεται στο νομό ως πλούσιο περιβάλλον, πλούτος της γης και πλούτος των ανθρώπων.
Προστασία των δασικών οικοσυστημάτων και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας διότι αποτελεί τον πρωταρχικό παράγοντα αξιοποίησης, τόσο του ορεινού όγκου της Ροδόπης όσο και των δασικών πόρων του νομού.
Στον τριτογενή τομέα παραμένει αιχμή του δόρατος η ανάδειξη και η αξιοποίηση «του τουριστικού προϊόντος». Η Ξάνθη έχει πλέον καθιερωθεί ως τουριστικός προορισμός, με συνεχώς αυξανόμενη επισκεψιμότητα, με πυλώνες φύση, παράδοση, φιλοξενία. Διαθέτει ένα σύνθετο τουριστικό προϊόν, βασισμένο στη γοητεία των αντιθέσεων, στο οποίο συνδυάζονται το φυσικό κάλλος, η ιστορική παράδοση και πολιτισμική ιδιαιτερότητα. Σε αυτά τα πλεονεκτήματα έρχεται να προστεθεί και η Εγνατία Οδός και η τουριστική δίοδος Θερμών – Κίδαρι – Ζλάτογκραντ Βουλγαρίας.
Τίθεται ως καθαρή στόχευση η διατομεακή αναδιάρθρωση του τοπικού ΑΕΠ που επιβάλλεται να συγκλίνει με τις σύγχρονες οικονομίες, όπου οι υπηρεσίες κατέχουν πλέον του 70%. Οι υπηρεσίες πρέπει να ενισχυθούν με έμφαση στον τουρισμό.
Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση και βαρύτητα σε ορισμένα ζητήματα, όπως αυτό της γεωθερμίας με κύριες επισημάνσεις: την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, τη σύσταση φορέα διαχείρισης, καθότι το γεωθερμικό πεδίο του νομού μπορεί να αξιοποιηθεί για καλλιέργειες, μεταποίηση, θέρμανση οικισμών, αλλά και στο θερμαλισμό και τον ιαματικό τουρισμό συμβάλλοντας σημαντικά στην τοπική οικονομία.
Η διαχείριση των υδάτων, επιφανειακών και υπόγειων και η αντιμετώπιση του φαινομένου της υφαλμίρυνσης με την κατασκευή του περιβαλλοντικού έργου μεταφοράς νερών από το Νέστο ποταμό στην πεδιάδα καταργώντας τις υπάρχουσες γεωτρήσεις.
Η ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων σε όλο το νομό, η δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για ανάπτυξη στεγαστικών προγραμμάτων στους οικισμούς του νομού, χωροταξική και πολεοδομική οργάνωση των νέων δήμων συμπεριλαμβανομένων και των πράξεων εφαρμογής και των έργων υποδομής, άμεση ενεργοποίηση των κωδικών παρέμβασης που αφορούν στη διαχείριση οικιακών και βιομηχανικών αποβλήτων, βασικές υποδομές ύδρευσης, αποχέτευσης και διαχείρισης στερεών αποβλήτων ως διαδημοτικά έργα.
Μεγάλες παρεμβάσεις εξακολουθούν να παραμένουν ως προτεραιότητες:
- Η επέκταση του Λιμένα Λάγους
- Η Σιδηροδρομική Εγνατία
- Ο Περιμετρικός δακτύλιος Ξάνθης
- Ο Κάθετος Άξονας Ξάνθης-Ελληνοβουλγαρικών συνόρων
Σημαντικότερη ίσως όλων είναι η διαπίστωση ότι το ισχύον μοντέλο ανάπτυξης έχει πλέον κάνει τον κύκλο του και χρειάζεται μια νέα θεώρηση η οποία θα λαμβάνει υπόψη τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται στην τοπική, πανελλαδική αλλά και παγκόσμια οικονομία με τους νέους προσανατολισμούς. Στον 21ο αιώνα και με δεδομένη την τεχνολογική εξέλιξη, το γκρέμισμα των συνόρων, τη μείωση των αποστάσεων, την παγκοσμιοποιημένη οικονομία, εμείς πρέπει να αποσκοπούμε μόνο σε παραγωγικές δραστηριότητες εντάσεως εργασίας, να αυτοπεριχαρακωνόμαστε σε επιχειρήσεις οι οποίες λειτουργούν με τα ίδια πρότυπα όπως πριν από δεκαετίες, να δημιουργούμε έναν εμπορικό ιστό και ένα επιχειρηματικό περιβάλλον που δεν εκσυγχρονίζεται, να μην αναβαθμίζουμε τις παρεχόμενες υπηρεσίες, να παραβλέπουμε τα πεδία καινοτομία και έρευνα. Οι προηγμένες κοινωνίες επενδύουν πλέον σε νέες μορφές ανάπτυξης. Επί παραδείγματι Ευρώπη, ακόμη και Αμερική, διαθέτουν μεγάλο ποσοστό του ΑΕΠ στην πράσινη ανάπτυξη. Η Ελλάδα ακόμη βρίσκεται σε νηπιακό επίπεδο προσπαθώντας σήμερα να κάνει τα πρώτα βήματα τα οποία και πάλι είναι δειλά. Το περιβάλλον, η χρήση γης ακόμη και οι άνθρωποι μπορούν να αποτελέσουν ένα αειφόρο πλούτο και ιδιαίτερα σε μία χώρα η οποία έχει το υπόβαθρο για έναν τέτοιο προσανατολισμό.
Ωστόσο αυτό απαιτεί οραματικές πολιτικές και οραματικούς ανθρώπους να τις κατανοήσουν, να τις προωθήσουν και να τις εφαρμόσουν. Ανθρώπους οι οποίοι θα αντιληφθούν ότι τα αποτελέσματα είναι μακροπρόθεσμα. Εκεί είναι και το μεγάλο στοίχημα. Γιατί η πρακτική σε αυτό τον τόπο αποδεικνύει ότι οι όποιες πολιτικές σχεδιάζονται, αποβλέπουν σε άμεσα πολιτικά οφέλη με αποτέλεσμα οι δείκτες της ανεργίας να αυξάνονται και η οικονομία της περιοχής να παραμένει στάσιμη.

Μ.ΚΩΣΤΟΓΛΟΥ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου