Πέμπτη 5 Νοεμβρίου 2009

Η εξόντωση των ζώων δεν αποτελεί λύση

Ένα θέμα που το τελευταίο διάστημα αποτελεί όλο και πιο συχνά αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των πολιτών είναι η έντονη παρουσία αδέσποτων ζώων και κυρίως σκυλιών στους δρόμους της Ξάνθης. Τα παράπονα μόνο λίγα δεν είναι που οι αρμόδιες υπηρεσίες του δήμου και όχι μόνο, αφήνουν τα σκυλιά αυτά να περιφέρονται μέσα στην πόλη ενώ δεν είναι και λίγες οι φορές που κάποιοι συμπολίτες μας προχώρησαν σε εξόντωση κάποιων σκυλιών.
Το ζητούμενο ωστόσο είναι η εξεύρεση μιας λύσης που και τη ζωή των ζώων αυτών δε θα θέτει σε κίνδυνο και την πλευρά των ανθρώπων θα εξυπηρετεί. Το να τα μαζέψουν και να τα φυλακίσουν κάπου ίσως να μην είναι και η πλέον κατάλληλη λύση. Ίσως μια πιο σωστή προσέγγιση των σκυλιών από τους ανθρώπους και μια πιο φιλική αντιμετώπισή τους να αποτελέσει τη διέξοδο στο πρόβλημα αυτό.
Όντας μη ειδικοί να μιλήσουμε για το θέμα αυτό και πολύ περισσότερο να προτείνουμε λύσεις, στο τεύχος αυτό φιλοξενούμε μια γυναίκα η οποία ασχολείται πολύ περισσότερο με τα αδέσποτα ζώα και έχει επιδείξει μεγάλη ευαισθησία ως προς την αντιμετώπισή τους. Η κυρία Χριστίνα Μπαλτά Πούλιου, εκπαιδευτικός και μέλος του Σωματείου Ζωόφιλων Ξάνθης, απαντάει στα ερωτήματα που αφορούν στην παρουσία των ζώων μέσα στην πόλη και τη σωστή αντιμετώπισή τους.
Κυρία Μπαλτά-Πούλιου, είστε εδώ και χρόνια μέλος του Σωματείου Ζωόφιλων Ξάνθης, θα ήθελα να μου πείτε δυο λόγια για τις δράσεις και γενικότερα για το ρόλο του σωματείου αυτού.
Η κοινή έμφυτη ευαισθησία στο θέμα των ζώων και, δη, των αδέσποτων, οδήγησε, πριν χρόνια, συγκεκριμένα το 1995, μια ομάδα συνδημοτών μας να «ενώσουν» τις προσπάθειές τους και να «ορθώσουν» το φιλοζωικό τους λόγο μπροστά σε μια κοινωνία τότε φιλοζωικά «ανώριμη». Έτσι, δημιουργήθηκε το Σωματείο Ζωόφιλων.
Σκοπός του, βάσει καταστατικού, όπως, φαντάζομαι, και σκοπός κάθε φιλοζωικού σωματείου είναι τόσο η διάδοση του πνεύματος της ζωοφιλίας σε όλους τους ανθρώπους όσο και η προστασία και περίθαλψη των ζώων.
Για να επιτευχθούν οι παραπάνω σκοποί χρειάζεται να αναλάβουν διάφορες δράσεις τα μέλη του, όπως την προώθηση της ζωοφιλίας μέσα από τα ΜΜΕ, τη διατήρηση κυνοκομείου και ιατρείου ζώων και βέβαια τη συνεργασία με τις Δημόσιες Υπηρεσίες και με οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο της ημεδαπής ή αλλοδαπής για την πρόοδο και την επίτευξη των σκοπών του σωματείου, αποκλείοντας σαφώς από αυτούς τη διάθεση ζώων για διενέργεια πειραματισμών.
Ένα φαινόμενο που παλαιότερα συναντούσαμε συνήθως στα χωριά, και αναφέρομαι στην έντονη παρουσία αδέσποτων σκυλιών, τώρα πλέον το συναντούμε και μέσα στην πόλη. Ως άνθρωπος με ευαισθησίες στο θέμα των αδέσποτων ζώων θα ήθελα να μου πείτε που κατά την γνώμη σας οφείλεται η παρουσία τόσων σκυλιών στους δρόμους της Ξάνθης;
Ρωτώντας ακόμη και τα παιδιά του δημοτικού, στις συζητήσεις που κάνω μαζί τους για τα ζώα, ποιους, κατά τη γνώμη τους, θεωρούν τους σημαντικότερους λόγους δημιουργίας αδέσποτων ζώων, μου έδωσαν τις απαντήσεις που όλοι μας λίγο έως πολύ γνωρίζουμε.
Η εγκατάλειψη θεωρείται ο πρώτος και βασικός λόγος δημιουργίας αδέσποτων. Οι γέννες επίσης από αδέσποτα ζώα δημιουργούν πληθώρα νέων. Ζώα που χάθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους, δεσποζόμενα που κυκλοφορούν ελεύθερα και τα «σκυλιά γειτονιάς» που χαρακτηρίζουν τις παραδοσιακές γειτονιές της ελληνικής υπαίθρου είναι επιπρόσθετοι λόγοι.
Τώρα το γεγονός ότι παρατηρείται στην Ξάνθη αύξηση των αδέσποτων οφείλεται και στην ελεύθερη μετακίνηση αυτών μεταξύ των όμορων Δήμων, προκειμένου να βρίσκουν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης.
Βέβαια, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων της προηγούμενης Κυβέρνησης, κ. Κωνσταντίνος Κιλτίδης, είχε αποστείλει επιστολή-οδηγία στους δήμους και στις κοινότητες της χώρας σχετικά με τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων, σύμφωνα με την οποία ζητούσε την καθολική συμμετοχή τους ώστε, μεταξύ άλλων, να διασφαλιστεί ένα ενιαίο πλαίσιο με ομοιόμορφες δράσεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των αδέσποτων ζώων σε όλη τη χώρα. Για τους μικρούς πληθυσμιακά ΟΤΑ πρότεινε να αναπτύξουν μόνοι τους συνεργασία με το συντονισμό των κατά τόπους ΤΕΔΚ ώστε να διευκολυνθούν στην εφαρμογή των δράσεων αυτών.
Κάτι το οποίο, βέβαια, δε βρήκε καθώς φαίνεται την ανάλογη απήχηση στους τοπικούς μας άρχοντες, παρότι είχε επισημανθεί από μένα προσωπικά, στον Αντιδήμαρχο Καθαριότητας κ. Γιαγτζόγλου, στη συνάντηση που είχαμε μαζί του, ως Σωματείο, τον περασμένο Ιούλιο.
Η ενόχληση αρκετών συμπολιτών μας από το φαινόμενο αυτό είναι παραπάνω και από αισθητή. Γιατί πιστεύετε ότι ενοχλούνται από την παρουσία των σκυλιών;
Ο άνθρωπος είναι ΕΝΑ από τα εκατομμύρια είδη του ζωικού βασιλείου που ζουν σ’ αυτόν τον υπέροχο πλανήτη. Όλα τα όντα είναι βιογενετικά δημιουργήματα κι ακόμα κι αν διαφέρουν φαινομενικά μεταξύ τους έχουν πολλά πράγματα που τα ενώνουν. Εκτός από τον ήλιο, τη ζωή, τον αέρα και το νερό, μοιράζονται και τον ίδιο γενετικό κώδικα. Πάνω απ’ όλα, όμως, μοιράζονται το ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ!
Η σχέση του ανθρώπου με τη φύση, και συγκεκριμένα με τα ζώα, συνιστά πανάρχαιο πρόβλημα. Οι εξελίξεις στη ζωή μας έχουν επηρεάσει κρίσιμα τις σχέσεις του ανθρώπου με τα ζώα και μέσα στα πλαίσια της κοινωνικής του ζωής, αλλά και ως προς τη συνύπαρξή του μαζί τους. Έτσι, το θέμα προστασίας τους, της διαφύλαξης συγκεκριμένα του φυσικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζουν και μπορούν να επιβιώσουν, αποκτά βαρύνουσα σημασία. Για να επιτευχθεί η προστασία αυτή, απαιτείται από τον άνθρωπο να υιοθετήσει μια νέα μορφή ευθύνης απέναντι σ’ αυτά και γενικά απέναντι στη φύση. Κι αυτό διότι στις μέρες μας βρισκόμαστε σε μια ιστορικά πρωτοφανέρωτη αντιπαράθεση μεταξύ του φυσικού περιβάλλοντος και του ανθρώπου. Έχουμε μια άκρως επικίνδυνη σύγκρουση μεταξύ της υπαρξιακής οντότητας της φύσης και των ειδών της από τη μια μεριά και του ΕΓΩ του ανθρώπου ως καταστρεπτικής δύναμης από την άλλη.
Μπροστά σ’ αυτή την πραγματικότητα έχουμε «υπαρξιακό» χρέος να «σηκώσουμε κεφάλι» και να «υψώσουμε ανάστημα» απέναντι στον «κακοποιό» εαυτό μας. Πρέπει να το νιώσουμε βαθιά και να το συνειδητοποιήσουμε: ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΙ ΚΥΡΙΑΡΧΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ! Είμαστε μόνο οι υπεύθυνοι και οι υπόλογοι για τη διαφύλαξη της υπόστασής της. Αυτός είναι ο περιορισμένος, αλλά αξιοκρατικά ο μόνος επιτρεπτός τωρινός μας ρόλος.
Πολλοί προβάλλουν ως δικαιολογία το φόβο και για αυτό φέρονται εχθρικά στα σκυλιά. Ποιος είναι ο τρόπος με τον οποίο μπορεί ένας άνθρωπος να αποβάλει το φόβο του για τα σκυλιά και να υπάρξει μια αρμονική συμβίωση;
Δυστυχώς η αδυναμία μας να καταλάβουμε, να μιλήσουμε και να διαβάσουμε τη γλώσσα των σκύλων μας, μας κάνει να καταλήγουμε σε λανθασμένα συμπεράσματα και σε ακραίες περιπτώσεις ανθρωπομορφισμού. Εξηγούμε, δηλαδή, τη σκυλίσια συμπεριφορά με ανθρώπινους όρους και έννοιες.
Τα σκυλιά, ως αγελαία ζώα, έχουν μια γλώσσα επικοινωνίας. Η γλώσσα αυτή αποτελείται από μια μεγάλη ποικιλία σημάτων χρησιμοποιώντας διάφορες εκφράσεις του προσώπου, του σώματος, των αυτιών, καθώς και μερικούς ήχους και κινήσεις. Εάν μελετήσουμε αυτά τα σήματα που χρησιμοποιούν τα σκυλιά και τα χρησιμοποιήσουμε κι εμείς με τη σειρά μας, αυξάνουμε κατά πολύ την ικανότητά μας να επικοινωνούμε μαζί τους.
Τα σκυλιά είναι ζώα ομαδικά χωρίς διαμάχες. Εάν προκύπτουν διαμάχες ανάμεσα σε μας και τα σκυλιά, καλά θα κάνουμε να κοιτάξουμε τους εαυτούς μας για να βρούμε το λάθος. Στις περισσότερες περιπτώσεις εμείς είμαστε η αιτία.
Θεωρείτε σωστή τη λύση να μαζεύουν οι αρμόδιες υπηρεσίες τα σκυλιά αυτά και να τα κρατούν σε κυνοκομεία ή πρέπει μετά την όποια φροντίδα τους παρέχουν να τα επαναφέρουν εκεί από όπου τα μάζεψαν;
Αρμόδιοι για την περισυλλογή των αδέσποτων σκύλων, βάσει του νόμου 3170/2003, είναι οι δήμοι και οι κοινότητες, καθώς επίσης και τα ζωοφιλικά σωματεία. Οι σκύλοι που περισυλλέγονται οδηγούνται σε καταφύγια αδέσποτων ζώων συντροφιάς, όπου και υποβάλλονται σε κτηνιατρική εξέταση. Εφόσον κρίνονται υγιείς, σύμφωνα με γνωμάτευση του κτηνίατρου, επιτρέπεται να επαναφέρονται στο φυσικό περιβάλλον, με απόφαση της αρμόδιας δημοτικής αρχής εντός των διοικητικών τους ορίων και κατά προτίμηση στην περιοχή από όπου περισυλλέγησαν, αφού προηγουμένως σημανθούν, καταγραφούν και υποβληθούν σε αποπαρασίτωση, εμβολιασμό και στείρωση. Την ευθύνη για την επίβλεψη, τη φροντίδα και την ευζωία τους έχουν οι δήμοι και τα ζωοφιλικά σωματεία.
Οι σκύλοι που περισυλλέγονται και διαπιστώνεται μετά από κτηνιατρική εξέταση ότι είναι επικίνδυνοι, όταν δηλαδή εκδηλώσουν απρόκλητα επιθετική συμπεριφορά προς τον άνθρωπο και τα άλλα ζώα ή όταν πάσχουν από ανίατη ασθένεια, υποβάλλονται σε ευθανασία.
Το επιθυμητό βέβαια θα ήταν να υπάρχουν άδεια κλουβιά στα κυνοκομεία και οι δρόμοι να ήταν ελεύθεροι από αδέσποτους σκύλους. Για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει να ευαισθητοποιηθούμε όλοι μας και να οργανωθούν κοινές δράσεις υιοθεσιών από τους δήμους και τα ζωοφιλικά σωματεία, ώστε να δώσουμε την αγάπη μας και τη φροντίδα μας στα ζώα που έχουν την ανάγκη μας.
Ποιο είναι το μυστικό ώστε ένα σκυλί να αντιμετωπίζει φιλικά τους ανθρώπους και να μην τους επιτίθεται;
Το μυστικό βρίσκεται στον άνθρωπο κι όχι στο σκύλο. Ξεκινάει από τη διάθεση αποδοχής και σεβασμού που θα πρέπει να έχει ο άνθρωπος στη διαφορετική μορφή ζωής που έχει απέναντί του, στο «συνταξιδιώτη» της ΖΩΗΣ του!
Όταν αντιμετωπίσει το οποιοδήποτε σκυλί ως ένα ΟΝ που αισθάνεται, τότε σαφώς θέτει αυτομάτως τον εαυτό του «κοινωνό» της διαπροσωπικής τους σχέσης. Μπαίνει έτσι, αβίαστα, στη διαδικασία αποκωδικοποίησης της γλώσσας επικοινωνίας που διαθέτουν οι σκύλοι, την ερμηνεύει και «χτίζει» τη μοναδική σχέση μαζί τους.
Τα σκυλιά αισθάνονται κι επικοινωνούν με διάφορα σήματα, τα οποία είναι για να κάνουν τους παρευρισκόμενους, σκύλους κι ανθρώπους, να νιώσουν ασφαλείς και να αποφεύγονται έτσι δυσάρεστες καταστάσεις μεταξύ τους.
Σε περίπτωση κακοποίησης αδέσποτων ζώων ποια είναι η παρέμβαση την οποία μπορεί να κάνει το σωματείο σας και επίσης θα ήθελα να μου πείτε αν στο ΣΩ.ΖΩ. Ξάνθης έχουν γίνει μέχρι τώρα αρκετές καταγγελίες για παρόμοιες κακοποιήσεις και ποιο ήταν το τελικό αποτέλεσμα των καταγγελιών;
Στην κακοποίηση αδέσποτων ζώων ελέγχεται, κατ’ αρχήν, αν η περίπτωση είναι αληθής. Αν όντως τίθεται τέτοιο ζήτημα, τότε, μέσω του δικηγόρου του σωματείου μας, γίνεται μήνυση κατ’ αγνώστων, όταν ο δράστης ή οι δράστες του συμβάντος δε μας είναι γνωστοί ή γίνεται μήνυση σε συγκεκριμένο πρόσωπο όταν υπάρχει ονομαστική καταγγελία.
Βέβαια, αρκετές καταγγελίες κακοποιήσεων που έχουν γίνει στο σωματείο μας, με εισαγγελική παρέμβαση, έχουν φτάσει μέχρι τα δικαστήρια, όπου εκεί η απόφαση ήταν σαφώς καταδικαστική για το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που διέπραξαν τη βιαιοπραγία εναντίον αθώων ζώων.
Ποιοι είναι τελικά οι τρόποι με τους οποίους ένας άνθρωπος μπορεί να αποκτήσει διαφορετική συνείδηση και να βάλει τα ζώα στη ζωή του;
Πρέπει να δούμε τη ζωή μέσα στην ολότητα και την ολότητα ως ζωή. Πρέπει να δούμε τη ζωή στην εξέλιξη και την εξέλιξη στη ζωή. Δε θα πρέπει να απομονώσουμε μια όψη της ζωής και να χάνουμε τη μακροκοσμική θέα που αναδεικνύει τη συνοχή όλων μέσα σε μια ζωντανή ολότητα. Η ιδέα της αναγνώρισης της ζωής στην ολότητα του κόσμου, οδηγεί σε μια πολύ βαθύτερη σχέση συμπάθειας, σε μια στάση αβλάβειας και υπηρεσίας ή διακονίας της ζωής.
Δεν πρέπει να αντιδικεί η αγάπη μας για τα ζώα, για τα φυτά, για το τοπίο και για την κοινωνία. Ακόμη δεν μπορεί να αντιδικεί στη βαθύτερη σχέση με το πνεύμα. Το μείζον είναι η αρχική ολότητα, η ενιαία ζωή. Αυτή η αναλογικότητα δεν πρέπει να είναι μια αυτοσυντήρηση της χωριστικότητάς μας.
Ο Tom Regan, φιλόσοφος για τα δικαιώματα των ζώων, αναφέρει στο μνημειώδες φιλοσοφικό του έργο ότι το να μεταχειρίζεται κάποιος τις διαφορετικές μορφές ζωής με σεβασμό δεν είναι απλώς θέμα ευγένειας ή συναισθηματικού ενδιαφέροντος αλλά δικαιοσύνης. Τα ανθρώπινα και τα ζωικά δικαιώματα είναι στενά συνδεδεμένα γιατί βασίζονται ουσιαστικά στις ίδιες ηθικές αρχές.
Θα έλεγα, λοιπόν, ότι το κλειδί που «ανοίγει» την πόρτα για να «μπούνε» τα ζώα στη ζωή του ανθρώπου είναι η Αγάπη, η Δικαιοσύνη και ο Σεβασμός.
Πόσο αντιαισθητική είναι η εικόνα των αδέσποτων σκυλιών στους δρόμους μιας σύγχρονης πόλης;
Ο νόμος δεν πρέπει να θεωρείται υπέρμετρος της ζωής σε κάθε περίπτωση. Δεν μπορεί να διακόπτεται η προστασία και η συμπαράσταση της ζωής απέναντι στα ζώα, όπως πχ με τα αδέσποτα στο άσυλό τους με πράξεις όπως αυτή της ευθανασίας. Αυτό υποδηλώνει όχι αληθινή αγάπη αλλά μια τάξη, για το στρογγύλεμα των ζητημάτων.
Όπως επίσης και η λογική του αποκλεισμού της πόλης, της καθαρής πόλης, από ζώα και η λογική της υπερβολικής αυτής ρύθμισης τεχνικών λεπτομερειών σχετικά με τα ζώα, είναι ανάλογες αρνητικές προσεγγίσεις.
Τα ζώα είναι οι «συγκάτοικοί» μας στην όμορφη πόλη μας. Προσωπικά, δε μου είναι αντιαισθητική η εικόνα αδέσποτων ζώων σ’ αυτήν. Εκείνο όμως που προσβάλλει το αισθητικό μου κριτήριο και την ίδια την ύπαρξή μου ως άνθρωπο, είναι η εικόνα άρρωστων, ταλαιπωρημένων, νηστικών, βασανισμένων ζώων. Αυτό υποδηλώνει έλλειψη πολιτισμού και ανθρωπιάς.
Κι αυτό διότι δεν είμαστε πραγματικά πολιτισμένοι αν μας ενδιαφέρει ο εαυτός μας μόνο ως προς τη σχέση του ανθρώπου με τον άνθρωπο. Το σπουδαίο είναι η σχέση του ανθρώπου προς ολόκληρη τη ζωή!
Πριν από λίγες ημέρες ενημερωθήκαμε ότι στην περιοχή των Αβδήρων γίνεται με τον πλέον βάναυσο τρόπο μια συστηματική κακοποίηση γατιών. Εσείς ως σωματείο είστε ενήμεροι για το φαινόμενο αυτό και τι μπορεί να γίνει ώστε αυτό να σταματήσει;
Για το συγκεκριμένο γεγονός δεν είμαι ενήμερη, διότι τις προηγούμενες μέρες έλειπα εκτός Ξάνθης. Σαφώς, όμως, και το καταδικάζω. Ο νόμος βέβαια καθορίζει σαφέστατα ότι για τέτοιες πράξεις υπάρχει ποινή φυλάκισης και χρηματικό πρόστιμο. Είναι όμως αρκετό ο φόβος του νόμου και μόνο να διαμορφώσει τη θέση που πρέπει να έχει ο άνθρωπος προς όλα τα υπόλοιπα δημιουργήματα;
Τέτοια φαινόμενα άγριας βαρβαρότητας εναντίον των αθώων ζώων δυστυχώς δε θα σταματήσουν αν δεν αποκτήσει ο άνθρωπος πλήρη συνειδητότητα της σχέσης του με τη φύση και με όλα τα άλλα έμβια όντα. Να κατανοήσει δηλαδή ότι στον κόσμο δεν είμαστε ΜΟΝΟ εμείς, αλλά ΚΑΙ εμείς!
Έως ότου συνειδητοποιήσουμε τη βαθιά συγγένειά μας με τα υπόλοιπα θνητά όντα που μοιράζονται μαζί μας τον ήλιο και τη σκιά της ζωής πάνω σε αυτό τον πλανήτη, δεν υπάρχει ελπίδα για κανένα είδος, δεν υπάρχει ελπίδα για το περιβάλλον, δεν υπάρχει ελπίδα για μας!
Κανένας άνθρωπος δεν μπορεί εύκολα να σκοτώσει κάποιο ζωντανό ον για οποιοδήποτε λόγο, εάν συνειδητοποιήσει ότι αυτό υποφέρει με τον ίδιο τρόπο που υποφέρει κι αυτός. Εάν το κάνει, τότε απλώς δεν μπορεί να ανήκει στο είδος που θέλει να αποκαλείται «άνθρωπος».

Σ. Καραχότζα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου