ΤΟΛΜΗ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

H Θράκη μέσα από τα μάτια ενός Θρακιώτη

Στο τεύχος μας αυτό έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε έναν άνθρωπο ο οποίος έχει αφιερώσει τα περισσότερα χρόνια της ζωής του σε μια προσπάθεια διάσωσης και ανάδειξης του Θρακικού και όχι μόνο πολιτισμού, τόσο μέσα από την έκδοση του μοναδικού μέχρι σήμερα θρακιώτικου περιοδικού η κύρια θεματολογία του οποίου είναι ο πολιτισμός μας όσο και μέσα από μια σειρά ακόμα δραστηριοτήτων που πάντα έχουν ως στόχο το κοινό και όχι το προσωπικό όφελος. Μέσα στις ασχολίες του είναι η δημοσιογραφία αλλά και η πολιτική, αρθρογραφεί σε αρκετές εφημερίδες σε πανελλαδικό επίπεδο ενώ είναι και εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος του δήμου Θεσσαλονίκης. Έχωντας ζήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα στη Θράκη και όντας παρόν στο τελευταίο παγκόσμιο συνέδριο Θρακών, του ζητήσαμε να μας εκθέσει τις απόψεις του τόσο για το συνέδριο όσο και γενικότερα για τα δρώμενα στη Θράκη.

Κύριε Κουριανίδη, είχαμε πρόσφατα στην πόλη της Κομοτηνής το παγκόσμιο συνέδριο Θρακών όπου παραβρέθηκαν Θράκες από ολόκληρο τον κόσμο; Ποιοι ήταν οι σκοποί αυτού του συνεδρίου και ποια ήταν τα θέματα που αναπτύχθηκαν από τους εισηγητές;




Η θεματολογία ενός τέτοιου συνεδρίου, όπως και όλα τα αντίστοιχα άλλων Ελλήνων (Ποντίων, Μακεδόνων, Κρητών, Σαρακατσαναίων κ.λπ.), θα έπρεπε να διακρίνεται από σαφή εθνικοτοπικά χαρακτηριστικά, να σφυρηλατεί την εθνική αυτογνωσία και να αφουγκράζεται τις αγωνίες, τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τόσο της ομογένειας όσο και των ελλαδιτών Θρακών. Αντίθετα, είδαμε για άλλη μια φορά να μονοπωλούν τη θεματολογία εισηγήσεις «αναπτυξιακού» και τεχνοκρατικού ενδιαφέροντος, από άξιους ίγουρα επιστήμονες, αλλά που δεν θα έπρεπε παρά να αποτελούν μία επιμέρους πτυχή του συνεδρίου. Ας μην ξεχνούμε ότι αυτά τα αναπτυξιακά οράματα καλούνται να τα υλοποιήσουν Έλληνες, δηλαδή πολίτες ενός έθνους – κράτους, με επίγνωση της ταυτότητάς τους και του τί καλούνται να υπερασπίσουν μέσα στο διεθνές πολιτικο-ιστορικό γίγνεσθαι. Ο ρόλος λοιπόν ενός τέτοιου συνεδρίου θα έπρεπε να επικεντρωθεί στην καλλιέργεια αυτής της προοπτικής.

Στο συνέδριο αυτό ήταν παρών, εκτός από τους βουλευτές και υπουργούς, και ο πρωθυπουργός της χώρας Κώστας Καραμανλής. Στην ομιλία του αναφέρθηκε σε μια σειρά από έργα τα οποία είτε είναι σε εξέλιξη είτε πρόκειται να ξεκινήσουν στο άμεσο μέλλον. Πόσο σημαντικά κρίνετε πως είναι για τη Θράκη μας τα έργα αυτά;

Αναμφίβολα η Θράκη έχει άμεση ανάγκη όχι μόνον αυτών των έργων που εξαγγέλθηκαν, αλλά και πολλών άλλων ακόμη. Ας μην ξεχνούμε ότι μαζί με τη Μακεδονία αποτελούν ζωτικής σημασίας γεωοικονομικό και γεωσταρτηγικό χώρο, το μοναδικό τμήμα της ελλαδικής επικράτειας που μπορεί να συνεισφέρει ώστε η πατρίδα μας να καταστεί ανταγωνιστική απέναντι στη διαρκή αναβάθμιση του αντίστοιχου ρόλου της γειτονικής μας Τουρκίας στην νοτιοανατολική Ευρώπη. Δυστυχώς έχουμε χάσει πολύτιμο έδαφος και πρέπει να αναπληρωθεί τάχιστα ο χαμένος χρόνος με την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της περιοχής μας.

Η αναφορά του πρωθυπουργού στα μειονοτικά ζητήματα ήταν ιδιαίτερα μικρή έως και μηδαμινή. Πιστεύετε πως το έκανε σκόπιμα αυτό κι αν ναι γιατί;

Πιστεύω ότι ο πρωθυπουργός αυτολογοκρίθηκε! Οι προσδοκίες που καλλιέργησε το περιβάλλον του πρωθυπουργικού γραφείου, που επί σειρά ημερών πριν το συνέδριο άφηνε να διαρρέουν πληροφορίες ότι ο πρωθυπουργός θα έστελνε αυστηρότατα προειδοποιητικά μηνύματα προς την Άγκυρα, λόγω της προκλητικής πρακτικής της σε Αιγαίο και Θράκη, διαψεύστηκαν οικτρά. Καταλυτικό ρόλο σ’ αυτό πιστεύω ότι έπαιξε η αναπάντεχη παρουσία στο συνέδριο του τούρκου προξένου Μουσταφά Σαρνίτς, για την οποία η ενόχληση του πρωθυπουργού ήταν εμφανέστατη.

Πράγματι, στο συνέδριο είδαμε τον Τούρκο πρόξενο. Ποιος ο λόγος της παρουσίας του εκεί και ποιοι τον προσκάλεσαν;

Το ποιοί τον πρσκάλεσαν είναι εύκολο να το πούμε. Η Οργανωτική Επιτροπή φυσικά. Εξάλλου, ρωτώντας τη Γραμματεία σχετικά, δεν μου το αρνήθηκαν! Τα ερωτήματα που ανακύπτουν είναι: α΄) Σε τί εξυπηρέτησε η παρουσία του στο συνέδριο (τη στιγμή μάλιστα που διαφάνηκε πως και ο ίδιος ο πρωθυπουργός αιφνιδιάστηκε!); β΄) Δεν σκέφτηκαν οι διοργανωτές ότι με την παρουσία του εκπροσώπου ενός κράτους που βαρύνεται με τη γενοκτονία σύμπαντος του Ελληνισμού της Ανατολής (Θρακών, Ποντίων, Ιώνων, Καππαδόκων, Κωνσταντινουπολιτών, Ιμβρίων και Τενεδίων), προσβάλλουν βάναυσα την τιμή και την αξιοπρέπεια του θρακικού Ελληνισμού, που ακόμη θρηνεί τους νεκρούς του και που έχει θεσμοθετήσει να τιμά τη μνήμη τους την 6η Απριλίου κάθε έτους; γ΄) Εστάλησαν άραγε προσκλήσεις στους προξένους των άλλων δύο κρατών (Ιταλία και Γερμανία), που έχουν έδρα επίσης στην πόλη της Κομοτηνής; δ΄) Θα τολμούσε άραγε ο τούρκος πρόξενος να εμφανιστεί στο συνέδριο, αν στη θεματολογία του υπήρχαν εισηγήσεις «ενοχλητικές» για την Τουρκία, όπως λ.χ. περί της ανάγκης στήριξης της εν εξελίξει πολιτισμικής αναγεννήσεως των Ελλήνων Πομάκων ή της διεθνοποιήσεως της αναγνωρίσεως της γενοκτονίας του θρακικού Ελληνισμού; Και κάτι ακόμη: Οι διοργανωτές κάλεσαν να τιμήσει με την παρουσία του το συνέδριο (και πολύ καλά έκαναν), τον πανοσιολογιώτατο μουφτή Κομοτηνής, κ. Μέτσο Τζεμαλή. Μήπως η παρουσία του τούρκου προξένου ήταν η αιτία που ΚΑΝΕΙΣ απoσους χαιρέτισαν το συνέδριο δεν τον προσφώνησε τιμητικά, σαν να μην υπήρχε στην αίθουσα; Μήπως είχαμε κι εδώ μία αυτολογοκρισία για να μην στενοχωρήσουμε τον «υψηλό» καλεσμένο μας;...

Το διάστημα που ήσασταν στην Ξάνθη υπήρξατε και εκπρόσωπος του γνωστού επιχειρηματία Πρόδρομου Εμφιετζόγλου. Όταν όμως αποσυρθήκατε από τη συγκεκριμένη θέση, μια εκ των τοπικών εφημερίδων της Ξάνθης έκανε λόγο για ξήλωμα του Γιάννη Κουριανίδη. Πείτε μας για πρώτη φορά, είναι αλήθεια τα όσα υποστήριξε τότε η συγκεκριμένη εφημερίδα ή εσείς αποφασίσατε να υποβάλετε την παραίτηση σας και γιατί;

Ο κ. Εμφιετζόγλου με τίμησε με την εμπιστοσύνη του και τον ευχαριστώ γι’ αυτό. Η γνωριμία μου με ανθρώπους που, όπως ο πρόεδρος της «ΜΗΧΑΝΙΚΗ Α.Ε.», συγκαταλέγονται στους ανιδιοτελείς εκείνους Έλληνες που πονάν για τον τόπο μας και μάχονται για την ανάπτυξή του, είναι η μόνη ικανοποίηση που έχω εισπράξει όσα χρόνια ασχολούμαι με αυτά που συνηθίζουμε να ονομάζουμε «κοινά πράγματα». Διαπιστώνοντας ότι ήταν ιδιαιτέρως πικραμένος από την ανεπάρκεια ορισμένων ανθρώπων στους οποίους είχε στο παρελθόν στηριχθεί και που έγιναν αιτία να απαξιωθεί η όλη προσφορά του στην περιοχή, από την πρώτη στιγμή του έκανα σαφές ότι πρόθεσή μου ήταν να διαχειριστώ την κατάσταση έτσι, ώστε να μην πάει χαμένο τίποτε από εδώ και μπρος. Δυστυχώς, όλα τα χρόνια που προηγήθηκαν, σφυρηλατήθηκε μία νοοτροπία και δομήθηκε ένα πλέγμα ανθρώπων και δράσεων, το οποίο συνέχισε να λειτουργεί παράλληλα με την δική μου δραστηριότητα και το οποίο ουσιαστικά υπέσκαπτε το έργο μου. Άνθρωποι ανυπόληπτοι στην τοπική κοινωνία, που ξαφνικά διαπίστωσαν ότι έφτανε το τέλος της επιρροής τους και η αποκάλυψη της ασημαντότητάς τους ήταν απλά θέμα χρόνου, άφησαν κατά μέρος τις τεράστιες αντιπαλότητες και μίση τους και ενώθηκαν προκειμένου να αποσοβήσουν αυτήν την δυσάρεστη γι’ αυτούς εξέλιξη. Από ένα σημείο και μετά, αρνήθηκα φυσικά να υπηρετήσω αυτή την κατάσταση και κάπου εκεί έληξε και η συνεργασία μου με τον κ. Εμφιετζόγλου, ο οποίος φυσικά παραμένει υψηλά στην εκτίμησή μου, αλλά πραγματικά πιστεύω ότι δεν αξίζει αυτή η τύχη στην ανδιοτελή πρωτοβουλία του για το καλό της Θράκης μας. Ελπίζω να το αντιληφθεί σύντομα.
Όσον αφορά στην εφημερίδα που αναφέρεστε, τί να πώ; Η Ξάνθη είναι μία μικρή πόλη και νομίζω ότι όλοι γνωριζόμαστε πολύ καλά. Όπως είναι γνωστοί όσοι παλεύουν για την πρόοδο της τοπικής κοινωνίας, έτσι είναι γνωστά και τα παπαγαλάκια ιδιοτελών συμφερόντων. Ο καθένας, ανάλογα με τη δράση και την πολιτεία του έχει κατακτήσει μία θέση στη συνείδηση των πολιτών της περιοχής. Ό,τι παραπάνω και να πω εγώ από την πλευρά μου νομίζω ότι περιττεύει.

Είστε ένας άνθρωπος που έχετε ιδία άποψη για τη δημοσιογραφία. Ποια είναι η άποψη σας για τον τύπο της Ξάνθης;

Πάντοτε με εντυπωσίαζε το πλήθος των έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων της Ξάνθης. Θα ήταν ένδειξη υγείας αυτό, αν όλοι όσοι ασχολούνται με την ενημέρωση του πολίτη το έκαναν πρωτίστως από μεράκι και δευτερευόντως για βιοπορισμό. Δυστυχώς, αυτή η ρομαντική πλευρά στον χώρο της ενημέρωσης τείνει να εκλείψει. Λίγοι είναι πια οι εκδότες που σέβονται τον εαυτό τους και αυτό χαρακτηρίζει και την Ξάνθη. Δεν είναι άμοιροι ευθυνών, όμως, και οι πολίτες οι οποίοι θα πρέπει να εμπιστεύονται περισσότερο τους έντιμους ανθρώπους της ενημέρωσης, ώστε να ξεχωρίσει επιτέλους το υγιές κομμάτι του χώρου και να απομονωθούν όσοι έχουν άλλες προτεραιότητες.

Πολλές φορές έχετε επισκεφτεί και τον ορεινό όγκο ή αν προτιμάτε καλύτερα τα πομακοχώρια. Πιστεύετε ότι είναι μια περιοχή που έχει δυνατότητες ανάπτυξης και αν ναι με ποιο τρόπο;

Η επαφή μου με τα πομακοχώρια είναι πολύχρονη, από τα χρόνια ακόμη της απαράδεκτης «μπάρας», που τα χώριζε από την υπόλοιπη ελληνική επικράτεια με τρόπο βάρβαρο και προκλητικό. Έχω πολλούς φίλους Πομακους και γνωρίζω τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τόσο οι ίδιοι όσο και η περιοχή γενικότερα. Δυστυχώς, μετά την άρση της μπάρας, κάποιοι συνεχίζουν να χτίζουν μπάρες συνείδησης. Οι γνωστοί τουρκόφρονες κύκλοι, με την ανοχή δυστυχώς της ελλαδικής πολιτείας και των τοπικών αιρετών αρχόντων, εξακολουθούν να προσπαθούν να κρατήσουν περιθωριοποιημένους τους Πομάκους συμπατριώτες μας, ώστε να είναι εύκολα υποχείρια στα σχέδιά τους. Πιστεύω ότι ο άξονας προς Βουλγαρία θα βοηθήσει στην ανάπτυξη της περιοχής, αλλά δεν αρκεί. Τα πομακοχώρια χρειάζονται ειδικά αναπτυξιακά κίνητρα, ώστε να αξιοποιήσει η περιοχή τα μεγάλα φυσικά της πλεονεκτήματα, κυρίως στον τομέα του αγροτουρισμού, αλλά και τις δυνατότητες ανάπτυξης αγροκτηνοτροφικών μονάδων.

Πέρα από τη μειονότητα όμως υπάρχουν και η υπόλοιπη Ξάνθη. ως εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος του δήμου Θεσσαλονίκης, τι πιστεύετε πως θα πρέπει από τη μεριά της τοπικής αυτοδιοίκησης να αλλάξει μέσα στην πόλη μας ώστε να γίνει μια πιο άνετη πόλη για τους κατοίκους της;

Η Ξάνθη δυστυχώς παρασύρεται σε επιλογές ματαιοδοξίας της δημοτικής αρχής, που δείχνει να ζηλεύει το κατάντημα άλλων μεγάλων πόλεων της πατρίδας μας. Έργα βιτρίνας, χωρίς καμμία προσφορά στην βελτίωση του επιπέδου ζωής των δημοτών, φαίνεται πως αποτελούν επιλογή της διοίκησης του Δήμου. Λ.χ., η συνένωση των πλατειών είναι ένα έργο που θα δημιουργήσει τεράστια κυκλοφοριακά προβλήματα στην πόλη και απορώ πραγματικά πώς έγινε αποδεκτή αυτή η πρόταση - τέρας για την «αναμόρφωση» του κέντρου της πόλης! Αλλά ακόμη κι αυτό το έργο θα μπορούσε να γίνει αφορμή για την κατασκευή ενός μεγάλου υπογείου χώρου στάθμευσης, κάτι που αγνοήθηκε προκλητικά και ανεξήγητα. Γενικά πιστεύω ότι η Ξάνθη, λόγω κυρίως της ρυμοτομίας της και της πολεοδομίας της ελάχιστες παρεμβάσεις χρειάζεται. Αυτό που απαιτείται είναι αστυνόμευση, ώστε να μην επιδεινώνεται η κατάσταση, που λόγω έλλειψης χώρων στάθμευσης στο κέντρο, έχει αρχίσει να γίνεται προβληματική. Και πάλι όμως ο πρώτος λόγος ανήκει στους πολίτες. Το παράδειγμα της Δαγκλή είναι χαρακτηριστικό, αφού λόγω νοοτροπίας ακυρώνεται στην πράξη μία σωστή παρέμβαση στο κέντρο της πόλης.

Τί γίνεται με το περιοδικό Ενδοχώρα; Θα συνεχίσετε να το εκδίδετε ή μετά από τόσα χρόνια παρουσίας σκέφτεστε να το σταματήσετε;

Η «Ενδοχώρα» πέρασε μία σοβαρή κρίση, που οφειλόταν σε οικονομικές δυσκολίες και είχε ως αποτέλεσμα να σταματήσει η έκδοσή της για 1,5 χρόνο περίπου. Ήδη κυκλοφόρησε τον Ιούνιο το 97ο τεύχος της, αφιερωμένο στον Διδυμοτειχίτη ποιητή Τίτο Μανάκα, και εντός του Σεπτεμβρίου κυκλοφορεί το 98ο τεύχος με τη συνήθη ύλη του. Όσοι βιάστηκαν να μας ξεγράψουν έκαναν λάθος. Είμαστε εδώ για να στηρίξουμε το ντόπιο θρακικό πνευματικό δυναμικό, για να δώσουμε φωνή στην πνευματική δημιουργία της Θράκης.

• Σ. Καραχότζα