Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου 2009

Προσοχή στα μανιτάρια
Το ευχάριστο χόμπι και ο απολαυστικός μεζές, μπορούν να αποβούν μοιραία χωρίς την κατάλληλη γνώση
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι ειδικοί προς τους φίλους των μανιταριών και με αφορμή τα πρόσφατα περιστατικά που κατέληξαν στην εντατική του νοσοκομείου Ξάνθης έπειτα από κατανάλωση δηλητηριωδών μανιταριών, υπενθυμίζουν για ακόμη μια φορά πως δεν είναι όλα τα είδη ασφαλή για κατανάλωση και πως η συλλογή τους πρέπει να γίνεται από ανθρώπους που γνωρίζουν το αντικείμενο ώστε να αποφεύγονται τέτοια φαινόμενα δηλητηρίασης.
Μάλιστα ο πρόεδρος του Μανιταρογνωστικού Συλλόγου Ξάνθης, κ. Ιακωβίδης Νικόλαος, καλεί όλους τους Ξανθιώτες που αγαπούν αυτή τη συνήθεια να έρχονται σε επαφή με το σύλλογο και να ενημερώνονται για τα είδη που υπάρχουν, ποια είναι ασφαλή και ποια όχι, ποια θανατηφόρα είδη υπάρχουν στην περιοχή μας και πως μπορούν να προστατευτούν από τους κινδύνους που διατρέχουν.
Ο σύλλογος ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2006 με σκοπό να μεταδώσει τη γνώση γύρω από τα μανιτάρια καθώς, όπως ήδη αναφέρθηκε, το χόμπι της συλλογής και κατανάλωσης μανιταριών είναι επικίνδυνο και αρκετές φορές μπορεί να επιφέρει ακόμη και το θάνατο. Μάλιστα ο σύλλογος έχει εκδώσει και δωρεάν φυλλάδια όπου παρουσιάζονται τα δηλητηριώδη είδη μανιταριών που υπάρχουν στην περιοχή μας και θα ήταν απαραίτητο οι φίλοι του μανιταριού να καταφεύγουν σε αυτό όταν μαζεύουν μανιτάρια.
Γενικότερα πάντως, υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των μανιταριών στα οποία πρέπει να δοθεί προσοχή από τους συλλέκτες και να τους προϊδεάσουν για την επικινδυνότητα των μανιταριών ως προς την υγεία τους. Χαρακτηριστικά που είναι αρκετά ευδιάκριτα και μπορούν να αποτρέψουν μια δηλητηρίαση σε ποσοστό 90%.
Τα επικίνδυνα μανιτάρια αναγνωρίζονται κυρίως από την εικόνα τους από την κάτω μεριά του «καπέλου» έως τη βάση του ποδιού. Τα λευκά ελάσματα, όπως λέγονται οι σχισμές κάτω από το καπέλο του μανιταριού, παραπέμπουν σε δηλητηριώδες είδος, σε αντίθεση με τα φαγώσιμα που είναι συνήθως ροζ ή καφέ. Ακόμη ένα σημάδι είναι η ύπαρξη ενός «δαχτυλιδιού», δηλαδή ενός υμενώδους ιστού στη βάση του καπέλου, που συνήθως είναι λευκό ή πράσινο. Και τέλος ένα πολύ σημαντικό σημάδι για την επικινδυνότητα ενός είδους είναι η παρουσία μιας «σακούλας» στη βάση του ποδιού, η οποία ονομάζεται βόλβα και που συνήθως είναι άσπρη.
Το σημαντικότερο μήνυμα που στέλνει ο σύλλογος είναι να σταματήσουν οι συλλέκτες μανιταριών να πιστεύουν σε δοξασίες του περασμένου αιώνα που εγκυμονούν σοβαρότατους κινδύνους, όπως για παράδειγμα η γνώμη πως όποιο είδος τρων τα έντομα και οι γυμνοσάλιαγκες είναι ασφαλές και για τους ανθρώπους, και να αρχίσουν να ζητούν τη γνώμη ανθρώπων που γνωρίζουν κάτι παραπάνω.
Ωστόσο για κάποιον που διαθέτει τις απαραίτητες γνώσεις ή απευθύνεται στους ειδικούς, δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση στους μανιταρογνώστες, η κατανάλωση βρώσιμων μανιταριών κάθε άλλο παρά μπορεί να τον βλάψει καθώς έχουν εξαιρετικές διατροφικές ιδιότητες.
Η ταυτοποίηση των ειδών αποτελεί το κρισιμότερο σημείο στη συλλογή των αυτοφυών μανιταριών.
Στην Ευρώπη έχουν καταγραφεί 5.000 περίπου είδη μυκήτων από αυτούς που φαίνονται με γυμνό μάτι.
Δυστυχώς δεν υπάρχει κανένας γενικός κανόνας διάκρισης των φαγώσιμων ειδών από τα δηλητηριώδη.
Αντίθετα υπάρχουν αρκετές λαϊκές δοξασίες, λανθασμένες και άκρως επικίνδυνες, όπως η φράση των εμπειρικών συλλεκτών: «Βρήκες βρακωμένο μανιτάρι (με δακτυλίδι δηλαδή) φα το, αβράκωτο πέτα το». Αυτός ο κανόνας όπως και ένας δεύτερος που λέει ότι «τα μανιτάρια που όταν τα κόψεις δεν αλλάζουν χρώμα είναι φαγώσιμα» εγκρίνουν τους θανατηφόρους Αμανίτες, που και δακτυλίδι έχουν και χρώμα δεν αλλάζει η σάρκα τους όταν τα κόψουμε.
Λανθασμένες είναι επίσης και οι θεωρίες που λένε ότι τα δηλητηριώδη είδη έχουν οπωσδήποτε πικρή ή καυστική γεύση ή ότι τα είδη που τρώγονται από έντομα, σαλιγκάρια, χελώνες ή άλλα μικρόζωα, είναι ακίνδυνα και για τον άνθρωπο. Δεν αληθεύουν επίσης οι δοξασίες που λένε ότι τα δηλητηριώδη μανιτάρια μαυρίζουν τα ασημένια κουτάλια που έρχονται σε επαφή μαζί τους κατά το βράσιμο ή ότι πήζουν το γάλα ή το ασπράδι του αβγού. Είναι φανερό ότι οι συλλέκτες που εφαρμόζουν αυτές τις μεθόδους κινδυνεύουν άμεσα από δηλητηριάσεις.
Επίσης πρέπει ακόμη να γνωρίζουμε, ότι το βράσιμο, η ξήρανση ή η κονσερβοποίηση, δεν εξουδετερώνουν τις ισχυρές τοξίνες των θανατηφόρων ειδών.
Ο μόνος κανόνας που ισχύει γενικά για τη συλλογή μανιταριών, είναι αυτός που λέει ότι «μαζεύουμε για τροφή μόνο τα είδη των μανιταριών των οποίων τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίζουμε με απόλυτη βεβαιότητα. Η παραμικρή αμφιβολία είναι λόγος απόρριψής τους»
Η γνώση λοιπόν των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και η προσεκτική παρατήρηση, αποτελούν τις μόνες εγγυήσεις και προϋποθέσεις για την ασφαλή αναγνώριση ενός είδους μανιταριού το οποίο τελικά θα είναι βρώσιμο και θα μας παρέχει μόνο τα θρεπτικά συστατικά προκειμένου να αποφευχθεί και ο κίνδυνος τροφικής δηλητηρίασης από την κατανάλωσή τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου